امروز سرگی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه که در سفری دو روزه درتهران حضور دارد، در جمع خبرنگاران در حاشیه نشست ایران و بریکس، تاکید کرد: «همکاری‌های نظامی ایران و روسیه برخلاف خواست دشمنان ادامه خواهد یافت. ما این حق را داریم که همکاری‌های نظامی خود را گسترش دهیم و بخش‌های نظامی دو کشور هم با یکدیگر تعامل و همکاری نزدیک دارند».
این در حالی است که همچنان گمانه‌زنی‌ها در محافل خبری و تحلیلی درباره اجرا یا منتفی بودن قرارداد جنگنده‌های سوخو۳۵ به ایران، به قوت خود باقی است. ۲۹ تیر، امیر محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با اشاره به آخرین وضعیت خرید سوخو ۳۵ از روسیه و در اظهاراتی دوپهلو و مبهم گفت: «وقتی ما یک سری توانمندی داریم، شاید در خیلی از زمینه‌ها احساس نیاز به خرید تجهیزات نکنیم و یا حتی دیگر کشورهای برای خرید به ایران مراجعه می‌کنند.» وی افزود: «اقدامات در دست انجام ما در حوزه هوایی دارای شرایط بسیار خوبی است. توانمندی‌های فنی، علمی، ساخت، تولید، تحقیق و در همه زمینه‌ها می‌توان گفت جزء کشورهای برتر دنیا هستیم.»
این در حالی است که با آغاز جنگ اوکراین، روابط نظامی تهران و مسکو زیر ذره بین بین المللی قرار گرفته و اغلب افکار عمومی از این دو کشور به عنوان متحدان یاد می کنند و از سوی دیگر کشورهای غربی نیز در مجامع بین المللی به اتهامات خود علیه ایران درباره فروش پهپاد به روسیه و سایر همکاری های نظامی تهران و مسکو ادامه می دهند.
درباره عدم انتقال سوخو۳۵ به ایران، تحلیل ها و گمانه زنی های زیادی ارائه می شود. به باور برخی تحلیلگران، مسکو به همکاری های نظامی و فروش تسلیحات به ایران مانند معامله با کشورهای دیگر در جهان، نگاه صرفا اقتصادی ندارد. از سویی همچنان به این رابطه نگاه امنیتی دارد و از سوی دیگر روسیه ایران را رقیب خود در بازارهای آینده می بیند. اما برخی ناظران نیز معتقدند گسترش روابط بین روسیه و ایران در محور همکاری نظامی-فنی همه ابعاد روابط دوجانبه را به سطح جدیدی ارتقا خواهد داد.
اما در مجموع باید از عامل غرب به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر همکاری های نظامی ایران و روسیه یاد کرد. تا پیش از بحران اوکراین در سال ۱۳۹۲، روس ها به دنبال بهره برداری از پیشرفت فنی-اقتصادی و ارتقای روابط سیاسی با غرب، روابط تسلیحاتی با ایران را محدود نگه داشته بودند.
تا پیش از قرارداد سوخو ۳۵، مهمترین قرارداد که بین تهران و مسکو منعقد شده بود مربوط به قرارداد اس ۳۰۰ در سال ۱۳۸۷ با ارزش ۸۰۰ میلیون دلار بود که با تاخیرهای مکرر، اجرای آن تا سال ۱۳۹۴ به تعویق افتاد و وجهه روسیه به عنوان یکی از صادرکنندگان تسلیحات به ایران و همکار نظامی ایران را تحت تاثیر قرارداد. اکنون نیز این بدگمانی وجود دارد که قرارداد سوخو ۳۵ به سرنوشت اس ۳۰۰ تبدیل شود و این یک محک جدی در روابط نظامی-امنیتی ایران و روسیه خواهد بود.
