به گزارش خبرنگار اعزامی ایران نوانس، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران که از روز گذشته به بیروت سفر کرده است، روز جمعه ۱۰ شهریور با «سید حسن نصرالله» دبیر کل حزب الله لبنان، «نبیه بری» رئیس مجلس و «عبدالله بوحبیب» وزیر امور خارجه لبنان دیدار و رایزنی داشت. سفر امیرعبداللهیان به لبنان در ادامه سفر منطقه‌ای وزیر خارجه ایران به منتها الیه غرب آسیا انجام شد.
امیرعبداللهیان در اردیبهشت ماه سال جاری نیز به لبنان سفر داشت و با مقامات ارشد این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. اما دیدار اخیر در راستای حمایت ایران از لبنان برای عبور از بحران سیاسی ناشی از طولانی شدن فرآیند انتخاب رئیس جمهوری لبنان ارزیابی می شود.
لبنان از هشتم آبان ۱۴۰۱ (اکتبر ۲۰۲۲) در پی پایان دوره ریاستجمهوری میشل عون، با خلأ ریاستجمهوری مواجه شده و پارلمان این کشور با وجود برگزاری بیش از ده جلسه هنوز موفق به انتخاب رئیس‌جمهوری توافقی نشده است. احزاب پارلمان و گروه های سیاسی لبنان به دلیل ملاحظات سیاسی جناحی و تحت تاثیر بازیگران خارجی درباره شخص جدید به توافق نرسیده اند.
امیرعبداللهیان بعد از ظهر پنج شنبه ۹ شهریور، در بدو ورود به بیروت در جمع خبرنگاران اظهار داشت:« همه طرف‌های لبنانی را به گفتگو و تفاهم درباره انتخاب رئیس جمهور دعوت می کنیم. از همه کشورهای منطقه و فرامنطقه انتظار داریم در چارچوب همکاری‌های همه جانبه اقتصادی و تجاری به بهبود وضعیت اقتصادی در لبنان کمک کنند و ایران هم حمایت‌های خود را از لبنان ادامه خواهد داد.» وزیر خارجه ایران همچنین افزود: «برآورد وی از دیدار با مقامات عربستان نیز رویکرد سازنده ریاض برای کمک به لبنان است.»
تحولات سیاسی لبنان و منطقه از جمله تحولات فلسطین، سوریه و وضعیت جبهه مقاومت و برخی تحولات مهم جهان اسلام از جمله محورهای رایزنی «حسین امیر عبداللهیان» وزیر خارجه ایران و «سید حسن نصرالله» دبیر کل حزب الله لبنان بودند.
وزیر خارجه ایران در دیدار و گفتگو با دبیر کل حزب الله ضمن تبادل نظر درباره روابط تهران-بیروت، نتایج رایزنی های منطقه ای خود در عربستان و سوریه را با وی در میان گذاشت. امیر عبداللهیان در ادامه به تحولات اخیر در منطقه اشاره داشت که نشان دهنده برخی برنامه ها برای بازآفرینی گروه های تروریستی در منطقه به ویژه در سوریه با دخالت اسراییل و سایر عوامل بیگانه است.
دبیرکل حزب الله لبنان نیز تاکید کرد: «امروز مقاومت لبنان و فلسطین در قوی‌ترین وضعیت قرار دارد و اگر از صهیونیست‌ها رفتاری مبتنی بر محاسبه خطا سرزند، با واکنش پشیمان کننده مقاومت مواجه خواهند شد.»
از نگاه ناظران بین المللی به دلیل مناسبات نزدیک و پیچیده ایران و حزب الله لبنان و با استفاده از ظرفیت سیاسی حزب الله، ایران می تواند در حل و فصل بحران سیاسی لبنان نقش آفرینی کند. افزون بر این حزب الله لبنان نقش مهمی در همکاری با ایران برای اثرگذاری بر روندهای منطقه ای و مقابله با تهدیدهای اسرائیل دارد.
برخی تحلیلگران، لبنان را اولین قلمروسازی ایران در غرب آسیا و در همسایگی سرزمین های اشغالی محسوب می کنند. بسیاری از نیروهای انقلابی ایران قبل از انقلاب ساکن لبنان بودند و از بطن جامعه شیعی لبنان برخاستند. مهمترین آنها امام موسی صدر بود که سفر وزیر خارجه ایران به لبنان نیز مصادف با چهل و پنجمین سالگرد ربایش وی شده است.
وزیر خارجه ایران در دیدار با نبیه بری رئیس مجلس لبنان با تجلیل از نقش محوری و ماندگار امام موسی صدر در تحولات سیاسی و مقاومت در لبنان و فلسطین، از تلاش‌های مستمر نبیه بری در پیگیری سرنوشت وی قدردانی کرد.
امیرعبداللهیان در دیدار با بری با اشاره به تحولات منطقه‌ای ابراز امیدواری کرد روند مثبت در پیشرفت روابط ایران و عربستان سعودی، بر موضوع لبنان و تحولات منطقه نیز تأثیرات مثبتی داشته باشد.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اهمیت کلیدی ثبات و امنیت لبنان برای ایران و کل منطقه، گفت: «انتخاب رئیس جمهور و تشکیل دولت جدید لبنان بسیار مهم است و البته این موضوع در صلاحیت ملت و رهبران سیاسی لبنان است و ایران از تلاش‌های رئیس مجلس و جریان‌های سیاسی لبنان برای انتخاب رئیس جمهور حمایت می‌کند»
در ادامه، نبیه بری با تاکید بر اینکه تلاش‌ها برای دستیابی به توافق میان طرف‌های لبنانی در این زمینه ادامه دارد، در اشاره به نقش لبنان در مقاومت منطقه ای افزود: «مهمترین علت فشار بر لبنان، هدف قرار دادن مقاومت است. مقاومت حامی لبنان در مقابل تهدیدات و در کنار ارتش رکن اساسی امنیت لبنان است.»
رئیس پارلمان لبنان تاکید کرد: در صورت انتخاب رئیس جمهور، لبنان کشور ثروتمندی است و می‌تواند در بازه زمانی کوتاه از شرایط سخت اقتصادی کنونی خارج شود.
لبنان در ضلع شرقی مدیترانه و همسایگی با سوریه و سرزمین های اشغالی، کشور پیچیده‌ای است که اقوام و طوایف و گرایش‌های دینی گوناگونی را در خود جای داده است و با وجود آنکه در زمره واحدهای مستقل سیاسی جهان عرب به شمار می‌آید، موقعیت خاص ژئوپلیتیک این کشور آن را در کانون توجه ژئواستراتژی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داده است.
وزیر خارجه ایران در کنفرانس خبری با همتای لبنانی خود نیز به نقش کنشگران و بازیگران خارجی در تقویت گفتگوها در لبنان اشاره کرده و تاکید کرد : «ما به حمایت های قوی خود از مردم، دولت، ارتش لبنان و مقاومت ادامه خواهیم داد. ایران جز خیر برای لبنان نمی خواهد. توصیه ما به مقامات عالی لبنان، احزاب و طرف ها این است که برای انتخاب رییس جمهور تسریع کنند.»
در این کنفرانس خبری، امیرعبداللهیان همچنین به اهمیت روابط اقتصادی ایران و لبنان اشاره کرده و اظهار داشت: «تحریم‌های آمریکا نمی‌تواند مانع روابط اقتصادی ایران و لبنان شود.» وزیر خارجه ایران تاکید کرد: ایران آماده کمک به لبنان برای حل مشکل برق است و دو کشور بلافاصله پس از تشکیل دولت جدید لبنان می توانند کمیسیون اقتصادی مشترک را با هدف توسعه روابط اقتصادی برگزار کنند.
برخی ناظران بین المللی در تحلیل سفر وزیر خارجه ایران، به شکست ابتکار عمل های فرانسه برای تاثیرگذاری بر فرآیند انتخاب رئیس جمهوری لبنان نیز توجه داشتند. فرانسه که خود را ذی نفع سنتی در صحنه سیاسی لبنان می داند، در ماه های گذشته از طریق اعمال نفوذ، میانجیگری و فشار، تلاش زیادی کرده است که موجب توافق گروه ها و احزاب سیاسی لبنان درباره رئیس جمهور جدید شود. اما هیچ کدام از ابتکارهای پاریس تاکنون نتیجه ای در برنداشته است. با این حال تلاش های فرانسه برای پیاده سازی طرح کاخ الیزه در لبنان ادامه دارد و «ژان ایو لودریان» فرستاده ویژه فرانسه در امور لبنان بار دیگر و به زودی به بیروت سفر می کند.
توجه ناظران بین المللی به سلسله رایزنی های ایران با مقامات لبنانی مبتنی بر دو رویکرد متفاوت است. برخی این رایزنی ها را در راستای تلاش ایران برای حفظ موقعیت خود در لبنان ارزیابی می کنند. برخی نیز معتقدند استفاده از ظرفیت های سیاسی ایران در لبنان می تواند تکه گم شده از پازل صحنه سیاسی لبنان برای حل و فصل اختلاف ها و پایان بلاتکلیفی سیاسی این کشور باشد. حل مسئله لبنان یکی از دستور کارهای مشترک ایران و عربستان پس از بهبود روابط نیز محسوب می شود. وزیر خارجه ایران نیز در دیدار با مقامات لبنانی به این موضوع اشاره داشت.
