ترکیه تلاش دارد در قضیه فلسطین نقش آفرینی داشته باشد اما به دلیل ابعاد و گستردگی این مسئله، به نظر می رسد که باید شاهد نقش آفرینی جمعی قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در آن باشیم.
نویسنده: علی حیدری
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه دیروز در نشستی که با برخی خبرنگاران در ترکیه داشت درباره طرح ترکیه برای بحران غزه جزئیاتی ارائه داده است.
فیدان در این نشست با اشاره به طرح دو دولتی و حمایت ترکیه از آن اظهار داشت: «پیشنهاد ما این است که کشورهایی که ضامن طرف فلسطینی باشند باید از منطقه باشند. ترکیه نیز جزو این کشورها باشد. برای اسرائیل نیز چند کشور دیگر ضامن باشند. پس از توافقنامه، کشورهایی که ضامن هر دو طرف شده اند مسئول به جای آوردن مفاد آن باشند.»
او گفت: «ما این طرح را با آمریکا نیز مطرح کرده ایم. آنها نیز به دنبال طرح دو دولتی هستند.»
درباره این طرح می توان به چند نکته اشاره کرد که در پی می آید:
- این طرح به نوعی خواسته آمریکا نیز هست. یعنی راه حل دو دولتی برای حل مسئله و کم شدن از دغدغه های منطقه ای آمریکا که اتفاقا با حضور نیروهای صلح‌بان کشورهای منطقه هم اگر همراه باشد بسیار خوشایند واشنگتن خواهد بود.
- ترکیه تلاش دارد تا با حضور پررنگ‌تر در قضیه فلسطین به صورت سیاسی و نظامی، نقش منطقه ای خود را افزایش دهد و در مسئله فلسطین در کنار مصر و عربستان قرار گیرد و حتی بالاتر از آنها ظاهر شود.
- آنکارا قصد دارد همان نقشی را درباره فلسطین و غزه ایفا کند که سالها پیش یعنی در دهه ۹۰ در کردستان عراق در جنگ بین اتحادیه میهنی و حزب دموکرات کردستان ایفا کرد و در مرزهای درگیری دو طرف مستقر شد. همان نقشی که در تفاهم با روسیه در ادلب در شمال سوریه بر عهده گرفت و مناطق کاهش تنش ایجاد شد و همان نقشی که در سالهای گذشته در جنوب لبنان و نیز افغانستان در قالب نیروهای حافظ صلح ایفا کرده بود و در لبنان این نقش تمدید شده و در افغانستان پایان یافته است.
- ترکیه در نشست فوق العاده سازمان همکاری اسلامی تلاش خواهد کرد تا چند کشور دیگر را نیز برای طرح خود همراه کند؛ از جمله این کشورها می توان به عربستان، مصر، مالزی و اندونزی اشاره کرد.
- به نظر نمی رسد که ایران از این طرح استقبال کند زیرا اولاً اعتقادی به طرح دو دولتی نداشته و بر مبنای آرای ساکنان اصلی این سرزمین تاکید دارد و در ثانی به عنوان رقیب منطقه ای ترکیه، خواهان این نوع نقش آفرینی برای آنکارا نیست.
در پایان باید گفت که ترکیه در این بحران نیز تلاش دارد تا نقش آفرینی داشته باشد اما به دلیل ابعاد و گستردگی آن به نظر می رسد که باید شاهد نقش آفرینی جمعی قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در آن باشیم.
دیدگاه های بیان شده در این یادداشت متعلق به نویسنده بوده و الزاما منعکس کننده دیدگاه و مواضع ایران نوانس نیست.
