«سید ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور ایران، تهران را به مقصد ریاض پایتخت عربستان ترک کرد. این سفر به منظور شرکت در اجلاس اضطراری سران سازمان همکاری اسلامی درباره فلسطین انجام میشود. اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی، امروز شنبه ۲۰ آبان (۱۱ نوامبر) با اجتماع سران و نمایندگان عالی رتبه بسیاری از ۵۷ کشور عضو برگزار خواهد شد.
پیش بینی می شود رئیس جمهور ایران پیش از نشست اصلی در صحن اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی، با سران و نمایندگان عالی رتبه برخی کشورهای اسلامی برای بررسی آخرین تحولات فلسطین و راهکارهای پایان جنگ در غزه، دیدارها و رایزنی های دو یا چند جانبه داشته باشد.
بطور خاص اجلاس سران کشورهای اسلامی در ریاض و نشست ها و دیدار های احتمالی دو و چند جانبه در حاشیه نشست اصلی، این فرصت را برای ایران و سایر کشورهای اسلامی فراهم می کند تا برای هماهنگی بیشتر مواضع و همکاری در موضوع فلسطین گفتگو و رایزنی کنند.
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران در نشست فوق العاده وزرای خارجه کشورهای اسلامی در جده که ۲۶ مهر (۱۸ اکتبر) برگزار شد، در نشست های دوجانبه تلاش کرد، نقش موثری برای تنظیم بیانیه ضد اسرائیلی سازمان همکاری اسلامی ایفا کند.
انتظار می رود دیدارها و رایزنی های احتمالی رئیس جمهور و وزیر خارجه ایران پیش از اجلاس امروز سران سازمان همکاری اسلامی در ریاض نیز نقش موثری در توافق برای صدور بیانیه قوی و کارآمد ایفا کند.
از نگاه کارشناسان، چنانچه بیانیه اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی متضمن «به رسمیت شناخته شدن حق دفاع مشروع فلسطینی ها» و همچنین «تحریم اسرائیل» باشد، گام بزرگی در دفاع از فلسطین برخواهد داشت. این بیانیه همچنین می تواند شامل درخواست ارجاع جنایات جنگی اسرائیل و مقامات این رژیم علیه مردم غزه به دادگاه ها و نهادهای کیفری بین المللی باشد.
هر چند در بحث «حق دفاع مشروع از سوی فلسطینی ها» تقریبا توافق بیشتری وجود دارد، اما در سایر مباحث از جمله تحریم اقتصادی احتمالا در میان کشورهایی که با اسرائیل رابطه اقتصادی دارند، به دلیل ضررها و شوک های احتمالی، تردیدهایی وجود دارد.
به نظر می رسد رایزنی با این کشورها و پیشنهاد راه حل های دو، چند و یا سازمانی از سوی سازمان همکاری اسلامی می تواند به این کشورها ضمانت هایی درباره کاهش میزان هزینه ها و پیامدها ارائه کند.
اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی که امروز برگزار می شود، می تواند به فراهم کردن همکاری های سیاسی و اقتصادی بیشتر در میان کشورهای اسلامی و ایجاد فرصت ها و مزایای بیشتری برای این کشورها کمک کند.
در همین حال، اگر سازمان همکاری اسلامی جدیت لازم برای پایان جنگ در غزه از خود نشان دهد، این اجلاس می تواند یک نقطه عطف در حیات این سازمان و ارتقای جایگاه بین المللی این نهاد فرامنطقه ای ایفا کند. تصمیم قاطع و قابل اجرا درباره دستورکار فلسطین، به توسعه و تکمیل مکانیزم های درونی سازمان برای همبستگی، همکاری و افزایش کارکرد بین المللی سازمان در دستورکارهای آینده نیز کمک می کند.
نظر به اهمیت اجلاس اضطراری سران سازمان همکاری اسلامی و تاثیر آن بر روندهای جاری پیرامون جنگ غزه، در چند ساعت اخیر مقامات آمریکایی و اروپایی تماس‌های فشرده با برخی مقامات همتای خود در کشورهای اسلامی برقرار کرده‌اند که مسلما برای اطلاع از روند اجلاس، بیانیه احتمالی و با هدف تاثیر بر مواضع سازمان بوده است.
«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا با سلطان عمان تماس گرفته و با وی درباره تحولات فلسطین رایزنی داشت. «آنالنا بربوک» وزیر خارجه آلمان در اظهاراتی از مواضع امارات متحده عربی درباره جنگ غزه که همراه با حمایت از اسرائیل بود، تقدیر کرد.
از ابتدای جنگ، کشورهای غربی، بطور خاص ایالات متحده با وانمود کردن به تلاش برای حل و فصل بحران، اراده بسیاری از کشورهای عربی برای موضع‌گیری سخت علیه اسرائیل را تحت الشعاع قرار داده‌اند. تلاش‌های اخیر نیز در همین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است.
