معاونین وزیر امور خارجه ایران و دیپلمات‌های ارشد سه کشور اروپایی – بریتانیا، آلمان و فرانسه – روز جمعه در ژنو گرد هم می‌آیند. دستور کار این نشست شامل تحولات منطقه، روابط دوجانبه، مسائل هسته‌ای و جنگ جاری در اوکراین خواهد بود.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، این جلسه را در ادامه گفتگوهای انجام شده با کشورهای اروپایی در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک توصیف کرد و گفت این دور از گفتگوها از همان نیویورک برنامه‌ریزی شده است.
ایران نوانس اطلاع یافت که مجید تخت‌روانچی، معاون وزیر امور خارجه در امور سیاسی، و کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل و حقوقی، نمایندگان ایران در گفتگوهای ژنو خواهند بود. علاوه بر ملاقات با نمایندگان سه کشور اروپایی، مقامات ایرانی قرار است با انریکه مورا، معاون دبیرکل بخش سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز دیدار کنند.
تخت‌روانچی در حال حاضر در سفری به اسلو، پایتخت نروژ، به سر می‌برد. در حالی که برخی رسانه‌ها گمانه‌زنی کرده‌اند که این سفر مرتبط با مذاکرات پیش رو در ژنو است، ایران نوانس کسب اطلاع کرد که سفر نروژ ارتباطی با این مذاکرات ندارد، بلکه این سفر به عنوان یک ماموریت کاری متعارف و معمول با هدف بررسی روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است.
هدف اصلی گفتگوهای ژنو پرداختن به یک موضوع واحد و خاص نیست، بلکه تلاش طرفین برای یافتن یک زبان سیاسی و زمینه‌های مشترک است که بر اثر و در نتیجه آن زمینه کاهش برخی تنش‌های غیرضروری از طریق گفتگو فراهم شود. با این حال، نتیجه این گفتگوها تا حد زیادی به مواضع و نحوه تعامل طرفین بستگی دارد.
برگزاری گفتگوها در ژنو از جهت نمادگرایی تاریخی نیز قابل توجه است. در همین شهر بود که مذاکرات هسته‌ای در سال ۲۰۱۳ آغاز شد. آن مذاکرات اولیه منجر به یک توافق موقت، معروف به برنامه اقدام مشترک، و در نهایت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال ۲۰۱۵ منجر گردید. بنابراین، گفتگوهای فعلی در ژنو، از این جهت نظر رسانه‌ها و ناظران بین‌المللی را به خود جلب کرده و گمانه‌زنی‌ها در مورد اهمیت این دیدارها را افزایش داده است.
روابط بین ایران و سه کشور اروپایی در سال‌های اخیر تیره شده است. اتهامات اروپا در مورد حمایت ادعایی ایران از روسیه در جنگ اوکراین و اختلاف نظرها بر سر مسائل منطقه، نیز شکاف‌هایی را ایجاد کرده است.
در حوزه هسته‌ای، سه کشور اروپایی موضع شدیدی در قبال ایران اتخاذ کرده‌اند. در نشست اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه‌ای که توسط این کشورها علیه تهران پیشنهاد شده بود، تصویب شد. این اقدام، چالش‌های عمیقی را که مذاکرات آینده باید به آنها بپردازد، برجسته می‌کند.
با وجود این موانع، مقامات اروپایی آگاه هستند که هیچ جایگزینی برای تعامل با ایران ندارند. گفتگوهای ژنو این پتانسیل را دارد که فرصتی، هر چند اندک، را برای ایران و کشورهای اروپایی فراهم کند تا به مسائل مورد اختلاف از طریق کانال‌های دیپلماتیک بپردازند.
