شاید بعد از شروع عملیات ۷ اکتبر، اعلام توافق آتش‌بس جنگ در غزه از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است.
نخست وزیر قطر دقایقی قبل از نهایی شدن این توافق خبر داد و گفت که اجرای آن از روز یکشنبه، ۱۹ ژانویه، آغاز خواهد شد. او گفت که این توافق سه‌مرحله خواهد داشت و اعلام جزییات مراحل دوم و سوم، در آینده اعلام خواهد شد. رئیس جمهور آمریکا نیز در نشستی خبری دستیابی به توافق را تایید کرد.
گردان‌های قدس و الاقصی در هفته‌ها و به‌ویژه روزهای اخیر با از سرگیری حملات موثر راکتی و همچنین اجرای عملیات‌های ویژه در نقاطی که سنگین‌ترین فشار بر اسرائیل وجود دارد، تلاش کردند شکست رژیم در رسیدن به اهداف خود و همچنین روند صعودی خود را به رخ ارتش اسرائیل کشیدند.
این اتفاق موجب تشدید فشارهای داخلی بر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل شد. فشارهای جو بایدن و دونالد ترامپ نیز در روزهای اخیر باعث تغییراتی در رویکردهای تل‌آویو شد؛ چرا که نتانیاهو نمی‌خواهد حمایت‌های ترامپ را از دست بدهد.
حماس پاسخ خود را با رویکرد مثبت به پیش‌نویس توافق ارائه کرد؛ چونکه برآوردها این است که حماس در مناطقی که اعلام پاکسازی از جانب ارتش رژیم اسرائیل شده بود، توانسته است خواسته‌های خود را به طرف اسرائیلی تحمیل کند.
مفاد کلی مرحله اول توافق اعلام شده است. ایران نوانس پیگری کرد تا نکات بیشتری را درباره مفاد توافق دست یابد:
مرحله اول: این مرحله، مرحله بشردوستانه نامیده می‌شود.
این مرحله ۴۲ روز طول می‌کشد و شامل ۳۳ اسیر اسرائیلی، که شامل همه زنان اعم از غیرنظامی یا سرباز وظیفه، کودکان، سالمندان بالای ۵۰ سال و مجروحان و بیماران خواهد شد. هنوز مشخص نیست که این ۳۳ نفر زنده هستند یا نه اما گمانه‌زنی‌ها حکایت از این دارد که نیمی از این تعداد زنده باشند.
بر اساس توافق، قرار است مبادله این زندانیان یک هفته پس از آتش بس آغاز شود.
این مرحله چندین هفته طول و ترتیبی اتخاذ می‌شود که به مردم اجازه داده شود تا به شمال نوار غزه بروند.
مرحله دوم: این مرحله تحت عنوان «تبادل اسرا» شروع خواهد شد.
اجرای مرحله دوم توافق، قرار است بقیه اُسرای اسرائیلی در ازای اُسرای فلسطینی آزاد شوند، کل ارتش اسرائیل از غزه عقب نشینی و جنگ به پایان برسد.
ارتش اسرائیل به تدریج از نوار غزه به منطقه حائل نزدیک مرز عقب نشینی خواهد کرد. همچنین به تدریج از محورهای نتزاریم یا نتساریم (مرکز نوار غزه) و فیلادلفیا یا صلاح‌الدین (جنوب نوار غزه) عقب نشینی صورت می‌گیرد، مشروط بر اینکه تا پایان مرحله دوم توافق که تمامی اُسرای اسرائیلی خارج از غزه باشند و عقب نشینی کامل شود.
فهرست زندانیان فلسطینی که قرار است آزاد شوند شامل ۱۶۵۰ نفر است، اما این تعداد بسته به وضعیت اُسرای اسرائیلی (زنده یا مرده) ممکن است تغییر کند. قرار است زندانیان فلسطینی با محکومیت‌های سنگین آزاد شوند، اما اجازه بازگشت به کرانه باختری را نخواهند داشت. رژیم اسرائیل همچنین از آزادی زندانیان مقاومت که در حوادث ۷ اکتبر شرکت داشتند در مرحله اول خودداری می‌کند.
یک نکته مهم، بحث مدیریت و اداره غزه در آینده است؛ رژیم اسرائیل به دنبال این است که کمک‌های بین‌المللی توسط حماس در غزه توزیع نشود که این موضوع مهمی خواهد بود. همچنین مصر و قطر تلاش زیادی دارند تا توافقی میان گروه‌های فلسطینی جهت اداره غزه برقرار شود مانند تشکیل کمیته حمایت از «جامعه غزه» که محمود عباس با آن مخالف است و قصد دارد همه امور دست تشکیلات خودگردان باشد تا با ترامپ وارد مذاکره شود.
در این خصوص هنوز تصمیم گرفته شده مشخص نیست.
اما در حاشیه توافق آتش بس در غزه، انتظار می‌رود حملات نیروهای مسلح یمن علیه اهداف اسرائیلی نیز متوقف شوند. این حملات در کنار، حملات و کمک‌های حزب‌الله نقش تعیین کننده‌ای را در عقب‌نشینی و ناکامی اسرائیل در رسیدن به اهداف اعلامی بوده‌اند.
اهداف ترسیمی اسرائیل از آغاز جنگ در غزه شامل سه هدف اولیه و یک هدف الحاقی بوده که محقق نشده‌اند؛ این اهداف شامل نابودی حماس، رفع خطر، بازگرداندن اسرا (در حال تحقق) و نهایتا بازگشت امن آوارگان به سرانجام نرسیدند.
شاید مشاهده واکنش مردم غزه و شادی آنها، محکی خوبی برای ارزیابی شرایط و جشن آنها در زمینه شکست اسرائیل باشد.
همزمان با اعلام توافق، گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال نقض مفاد آن توسط اسرائیل مطرح می شوند. چنین سناریویی می‌تواند تبعاتی را برای اسرائیل داشته و منجر به واکنش مجدد بخش‌های مختلف محور مقاومت به آن شود.
مقامات ایرانی هنوز واکنشی نداشته‌اند. اما به نظر می‌رسد ایران از زاویه انتفاع مردم غزه از قبل این توافق به موضوع بنگرد.
