جهان در روزهای اخیر شاهد نمونهای بارز از تروریسم بوده است که یکی از ویژگیهای آن بکارگیری از یک اقدام فنی بدیع بوده است.
روزهای سهشنبه و چهارشنبه، موج بیسابقهای از انفجارها در لبنان رخ داد که هزاران دستگاه ارتباطی از جمله پیجر و بیسیم منفجر شدند. در این انفجارها چندین نفر کشته شده و هزاران نفر زخمی شدند که بسیاری از آنها ارتباط یا وابستگی به حزبالله نداشتند.
حملات دو روز گذشته آسیبهای قابل توجهی را نیز به مراکز غیرنظامی از جمله برخی مراکز درمانی و امدادرسانی وارد کردند و از این رو برخی از رویههای غیرنظامی و خدمات اجتماعی را با مشکلاتی مواجه کردند.
انگشت اتهام این بار هم به سوی اسرائیل نشانه رفته است که متهم به استفاده از زیرساختهای غیرنظامی برای هدف قرار دادن اعضای حزبالله و همچنین مردم غیرنظامی لبنان شده است. چنین اقداماتی میتواند با واکنش متقابل حزب الله همراه باشد. علاوه بر این، اسرائیل به خوبی از ارزش راهبردی گروگانهای اسرائیلی در غزه برای محور مقاومت آگاه است.
مجتبی امانی سفیر ایران در بیروت در انفجارهای روز سهشنبه زخمی شد. وزارت امور خارجه ایران این حملات را «کشتار جمعی» و «اقدام تروریستی» توصیف و آنها را محکوم کرد. ایران همچنین بر حق خود برای اتخاذ همه اقدامات لازم در پاسخ به حمله به سفیر خود تاکید کرده است.
تهران همچنین بلافاصله آمادگی خود را برای ارائه کمک های پزشکی به مجروحان این انفجارها اعلام کرد.
مرحله جدید جنگ
به نظر میرسد که این عملیات گسترده و چندلایه صرفاً برای آسیب رساندن به نیروهای نظامی حزبالله طراحی نشده باشد و بخشی از یک راهبرد گستردهتر است. اعضای حزبالله که بر اثر انفجار دستگاههای ارتباطی زخمی شدند، در میدان نبرد و درگیریهای نظامی نبودهاند. مضاف بر این، حزبالله پیشتر استفاده از تلفنهای هوشمند و دستگاه های مشابه را به منظور حفظ محرمانگی عملیاتهای نظامی منع کرده بود.
اسرائیل قبلا طی یک سری اقدامات حساب شده، ترورهای هدفمندی از جمله ترور فواد شکر، یکی از فرماندهان ارشد حزب الله را انجام داده است و به دنبال استفاده از انفجارهای اخیر برای تحت فشار قرار دادن حزبالله برای تغییر رویکرد خود در قبال درگیری با اسرائیل است. به همین دلیل، هدف این عملیات بیش از آنکه رویارویی نظامی مستقیم باشد، تضعیف آرامش روانی در لبنان و تغییر اجباری چشم انداز استراتژیک در این کشور است.
عملیات اخیر بر تبادل آتش مستقیم میان حزبالله و اسرائیل تأثیری نمیگذارد، اما نبرد واقعی در این زمینه در حوزههای اطلاعاتی و امنیتی رخ میدهد. وضعیت کنونی هر وسیله ارتباطی در لبنان را به عنوان یک تهدید بالقوه طبقهبندی میکند، که تلاشها برای ایجاد یک شبکه ارتباطی امن را پیچیده میکند.
به نظر می رسد اسرائیل با ورود به سطح جدیدی از اقدامات که صراحتا اهداف غیرنظامی در مقیاس بزرگی را شامل میشود، قصد دارد قواعد درگیری با حزبالله را از طریق ترکیبی ظریف از اقدامات امنیتی و کنشهای روانی بازتنظیم کند. این عملیات نشاندهنده تغییر در پارامترهای متعارف درگیری در سال گذشته است که گذار به مرحله جدیدی از درگیری و آن هم استفاده از زیرساخت غیرنظامی برای کشتار یا آسیب رساندن به مردم غیرنظامی رقم میزند.
یکی از اهداف دیگر انفجارهای دو روز گذشته، به نظر میرسد تضعیف شبکه ارتباطی اعضای حزبالله نیز باشد تا بدین طریق جبهه شمالی علیه اسرائیل متاثر شود. تا کنون شواهدی دال بر این اتفاق مشاهده نشده و حملات حزبالله علیه مواضع اسرائیلی همچنان ادامه یافته است. چه بسا حزبالله برای جبران این شرایط، یک سری اقدامات جدید در تقابل با اسرائیل انجام دهد.
اکنون، همه نگاهها به سخنرانی امروز دبیرکل حزبالله دوخته شده است که انتظار میرود ارزیابی راهبردی و واکنش حزبالله را در این وضعیت در حال تحول تبیین خواهد کرد.