رهبر انقلاب امروز در دیدار با دانش آموزان و دانشجویان گفت که «دشمنان ــ چه رژیم صهیونیستی، چه ایالات متّحده‌ی آمریکا ــ در مقابل آنچه نسبت به ایران و ملّت ایران و نسبت به جبهه‌ی مقاومت انجام میدهند، قطعاً پاسخ دندان‌شکنی را دریافت خواهند کرد.»
ایراد این نکته در شرایطی که اسرائیل و آمریکا منتظر پاسخ به حمله ۲۶ اکتبر اسرائیل به ایران هستند، مورد توجه ناظران و رسانه های خارجی قرار گرفت.
اسرائیل در ۲۶ اکتبر حملاتی را علیه تعدادی از سایت های نظامی ایران انجام داد که بخش قابل توجهی از آنها توسط پدافند دفع شد. ارزیابی های عمومی و تخصصی حکایت از این داشت که عملیات اسرائیل ضعیف تر از آنچه بود که پیشتر درباره آن صحبت شده بود. با گذشت زمان، طرف اسرائیلی سعی کرد روایت رسانه ای از حمله فوق را پررنگ تر کند.
عباراتی مانند حمله علیه ۲۰ سایت نظامی و استفاده از حدود ۱۰۰ جنگنده و تضعیف توان تولید موشکی و پهپادی و پدافندی ایران، مواردی بودند که بیش از آنکه بر روی زمین و در میدان قابل مشاهده باشند، بر روی صفحات اینترنتی و کاغذهای رسانه های اسرائیلی و آمریکایی قابل خواندن بودند.
ارزیابی منابع و مقامات ایرانی این بود که پدافند ایران در مقابله با این عملیات خوب عمل کرده و خسارت های محدودی به برخی اهداف نظامی در ایران وارد شده است. البته تعدادی از نیروهای ارتش نیز بر اثر این حملات به شهادت رسیدند.
اینکه حملات اسرائیل محدود بود، وجه مشترک ارزیابی تمامی طرف ها از جمله آمریکایی ها، اسرائیلی ها و هم ایرانی ها بوده است. عده ای فشار دولت آمریکا بر تل آویو را عامل محدود شدن دامنه اقدام ارتش اسرائیل عنوان می کنند، و برخی هم ترس اسرائیل و آمریکا از پاسخ ایران را عامل اصلی محدود بودن عملیات می دانند. به نظر می رسد حتی دلیل اول هم مربوط به نگرانی واشنگتن از پاسخ شدید ایران و گسترش جنگ به ویژه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا بوده است.
تاکید بر محدود بودن حمله، نجومی بودن دستاوردهای نظامی حمله اسرائیل را خود به خود زیر سوال می برد و به نوعی اعتراف بر ضعیف بودن حمله است. به فرض اگر عدد حداکثری اعلام شده توسط منابع اسرائیلی را هم مبنا قرار دهیم، گستردگی برنامه توسعه یافته و پیچیده موشکی، پهپادی و پدافندی ایران به حدی است که با ۲۰ موشک با سرجنگی سبک، حتی به فرض اصابت موفق آنها، دچار آسیب جدی نمی شود.
شاید تصور طرف آمریکایی و اسرائیلی بر این بوده که محدود بودن حمله باعث خواهد شد که تهران واکنشی نشان ندهد. برخی رسانه های آمریکایی نیز در گزارش هایی پیش از حمله، این گمانه را مطرح کرده بودند. وزیر دفاع ایران در اظهار نظری گفت که حتی اگر یک گلوله به بیابان خالی در ایران شلیک می شد، تهران مصمم به پاسخ بود. حال آنکه شهادت تعدادی از نیروهای ارتش، پاسخ به حمله اسرائیل را اجتناب ناپذیر می کند.
رهبر انقلاب نیز پیشتر گفته بود که اسرائیل با حمله فوق دچار خطا در محاسبه شده و این سوءمحاسبه باید به هم بخورد. یعنی حتی محدود بودن حمله مستقیم نباید این ادراک را در طرف مقابل ایجاد کند که ایران پاسخی نخواهد داد. به همین دلیل ضرورت پاسخ ایران به حمله اخیر، فراتر از اینکه جنبه واکنشی و تلافی جویانه داشته باشد، ناظر بر بازتنظیم قواعد درگیری و بازدارندگی در منطقه است.
اندیشکده محافظه کار هادسون، نزدیک به طیف جمهوریخواه در آمریکا، در گزارش ارزیابی اطلاعاتی و نظامی خود درباره خاورمیانه (تحت عنوان منا دیفنس ایتلیجنس دایجست) نوشت که «واکنش ایران به این حملات، پویایی بازدارندگی و شدت تشدید تنش در خاورمیانه را شکل خواهد داد.»
این گزارش نوشت: «بررسی آنچه اسرائیل از هدف قرار دادن آن خودداری کرد، برای درک پیامدهای ژئوپلیتیکی این حملات به همان اندازه مهم است. خویشتنداری نسبی اسرائیل، عدم تمایل دولت بایدن به تلافی جویی در برابر حمله ایران به همان شیوه و مقیاس را نشان می‌دهد.»
گزارش فوق افزود: «دولت بایدن تنها محدودیت در دامنه حملات اسرائیل نبود. ذخایر تسلیحات اسرائیل نیز یک عامل است. بارش بزرگ موشک‌های بالستیک میان‌برد ایران، ذخایر اسرائیل از سیستم‌های موشکی ضد بالستیک ارتفاع بالا با ویژگی‌های رهگیری اگزوسفری (برون سپهری) را کاهش داده است. با توجه به ویژگی‌های تهاجمی موشکی، اسرائیل به سرعت در حال اتمام رهگیرها برای خانواده موشک‌های ضد بالستیک پیکان خود است. در حالی که پایگاه فناوری و صنعت نظامی اسرائیل میزان تولید این سیستم‌ها را با بدتر شدن امنیت در خاورمیانه افزایش داده است، ظرفیت صنعتی اسرائیل همچنان از آنچه نیاز دارد عقب است.»
هادسون نوشت: «محدودیت‌های مداوم از سوی دولت بایدن پیش از انتخابات ایالات متحده، و همچنین تمایل اسرائیل برای جلوگیری از درگیری طولانی مدت با ایران که ذخایر رهگیر ارتش اسرائیل را تحت فشار قرار می‌دهد، احتمالا اقدامات اسرائیل را در آینده تعدیل خواهد کرد.»
در همین حال، به نظر می رسد ایران آماده پاسخی می شود که تفاوت فاحشی با دو عملیات قبلی خواهد داشت؛ به نوعی که تغییر در محاسبات تل آویو و واشنگتن رقم بزند.
